BENLİĞİN ŞIMARTILMASI
Ten kafese benzer. Girenlerin, çıkanların,
insanla dostluk edenlerin aldatmasıyla can bedende
dikendir. Bu, “Ben senin sırdaşın olayım” der. Öbürü
“Hayır, senin akranın, emsalin benim”der.
Bu der ki: “Varlık aleminde güzellik fazilet, iyilik
ve cömertlik bakımından senin gibi hiçbir kimse yok.”
Öbürü der ki: “İki cihan da senindir. Bütün canlarımız
senin canına tabidir.” O da, halkı, kendisinin sarhoşu
görünce kibirlenir, elden, avuçtan çıkmağa başlar.
Şeytan onun gibi binlerce kişiyi ırmağa atmıştır!
Dünyanın
lutfetmesi ve yaltaklanması, hoş bir lokmadır, ama az
ye. Çünkü ateşten bir lokmadır! Ateş gizlidir, zevki
meydanda. Dumanı sonunda meydana çıkar.
Sen “Ben o
medihleri yutar mıyım? O, tamahından methediyor. Ben,
onu anlarım” deme! Seni metheden, halk içinde
aleyhinde bulunursa onun tesiriyle gönlün, günlerce
yanar.
Onun;
mahrumiyetten senden umduğunu elde edemeyip ziyan
ettiğinden dolayı aleyhinde bulunduğu halde, O sözler,
gönlüne dokunur, onun tesiri altında kalırsın. Medihten
de bir ululuk gelir, dene de bak! Medihin de günlerce
tesiri altında kalırsın. O medih canın ululanmasına,
aldanmasına sebebolur.
Fakat bu tesir,
zahiren görünmez, çünkü methedilmek tatlıdır. Kınanmak
acı olduğundan derhal kötü görünür. Kınanmak,
kaynatılmış ilaç ve hap gibidir; içer, yahut yutarsa
uzun bir müddet ızdırap ve elem içinde kalırsın.
Tatlı yersen
onun zevki bir andır, tesiri öbürü kadar sürmez.Zahiren
uzun sürdüğü için de tesiri, gizlidir. Herşeyi, zıddıyla
anla! Medhin tesiri, şekerin tesirine benzer; gizli
tesir eder ve bir müddet sonra vücütta deşilmesi
icabeden bir çiban çıkar.
Nefis çok
öğülmesi yüzünden Firavunlaştı. Alçak gönüllü, hor,
hakir ol; ululuk taslama! Elinden geldikçe kul ol,
sultan olma! Top gibi zahmet çekici ol, çevgan olma!
Yoksa; senin bu letafetin, bu güzelliğin kalmayınca o,
seninle düşüp kalkanlar, senden usanırlar.
Evvelce seni
aldatıp duranlar, o vakit seni görünce “Şeytan” adını
takarlar. Seni kapı dibinde görünce hepsi birden
“Mezarından çıkmış hortlak” derler; Genç oğlan gibi. Ona
önce Tanrı adını takarlar, bu yaltaklıkla tuzağa
düşürmek isterler. Fakat kötülükle adı çıkıp da zaman
geçince bu kötülükte sakalı çıkınca; artık ona
yaklaşmaktan Şeytan bile utanır.
Şeytan, adamın
yanına bir kötülük için gelir; senin yanına gelmez.
Çünkü sen Şeytan’dan da betersin. Şeytan, sen insan
oldukça izini izler, ardından koşar, sana şarabını
tattırırdı.
Ey bir işe
yaramaz adam! Şeytan huyunda ayak direyip şeytanlaşınca
senden Şeytan da kaçmaktadır. Eteğine sarılan kimse de,
sen bu hale gelince senden kaçar! |