Günde beş farz namaz vardır. Bunlar; sabah, öğle,
ikindi, akşam ve yatsı namazlarıdır. Bunların her birinin belirli
vakitleri vardır. Kur'an-ı Kerimde şöyle buyuruyor:
"Muhakkak namaz, mü'minler üzerine vakitlenmiş olarak farzdır."
(en-Nisa, 103)
Her namazın kendi vaktinde kılınması şarttır. Vakti girmeden
önce bir namazı kılmak caiz olmadığı gibi, meşru bir özür olmaksızın
namazı vaktinden sonra ya bırakmak da büyük günahtır.
Sabah Namazının Vakti: Sabaha karşı tan yerinin ağarmaya
başlamasından itibaren güneşin doğuşuna kadar olan zamandır. Doğu
tarafında ufkun üzerinde yayılan aydınlığa gerçek aydınlık anlamına
gelen "fecr-İ sadık" denir. Sabah namazının vakti, işte bu aydınlığın
ufuk üzerinde yayılması ile girmiş olur. Oruç için imsak vakti de bu
zamandır Bu aydınlıktan önce ufuk üzerinde dikey olarak görülüp daha
sonra kaybolan aydınlığa yalancı aydınlık anlamında "fecr-i kazip"
denilmektedir. Beliren bu aydınlık yerine, tekrar karanlık gelip sabahın
girdiğini göstermediği için buna itibar edilmez.
Öğle namazının vakti: Güneşin tam tepemize gelip, gölge doğu
tarafa doğru uzamaya başladığı vakitten itibaren "güneş tepe noktasında
iken mevcut olan gölge hariç ki, buna "fecri zeval" denir, (Her şeyin
gölgesinin bir veya iki katı oluncaya kadar devam eden zamandır).
Ebû Hanife'ye göre gölgenin fey'i zeval hariç- iki katı kadar;
îmam Ebû Yusuf ile imam Muhammed'e göre ise bir katı kadar olduğu zaman
sona erer. Bunun yerine, yurdumuzda ve hemen bütün İslam ülkelerinde,
takvimlerde ve ezanlarda İmameynin görüşü esas alınmaktadır. Bu durumda:
Öğle namazını, gölgenin bir katı kadar olduğu zaman gelmeden önce.
İkindi namazım da gölgenin iki katı olduktan sonra kılmak uygundur.
Bununla beraber, her şeyin gölgesi fey'i zeval hariç iki katı oluncaya
kadar öğle namazı kılınabileceği gibi, İmam Ebû Yusuf ile İmam
Muhammenin görüşlerine göre gölge her şeyin bir katı olduktan sonra
ikindi namazı kılınabilir.
İkindi Namazı'nın Vakti: Öğle namazının vaktinin çıktığı zamandan,
güneşin batışına kadar olan zamandır. Yani her şeyin gölgesi bir veya
iki katı olunca öğle namazının vakti çıkar, ikindi namazının vakti girer
ve güneş batıncaya kadar devam eder.
Akşam Namazı'nın Vakti: Güneş battıktan sonra başlayıp, güneşin
battığı taraftaki kızıllık veya ondan sonra gelen beyazlık kayboluncaya
kadar devam eden zamandır. Akşam namazı vaktinin. kızıllığın
kaybolmasına kadar devam etmesi, îmam Ebû Yusuf ile imam Muhammed'in ve
diğer üç mezhep imamının görüşüdür. Kızıllıktan sonra gelen beyazlığın
kaybolmasına kadar devam etmesi İmam-ı Azam'ın görüşüdür. Her iki görüşe
göre de namaz kılınabilir.
Yatsı Namazı'nın Vakti: Akşam namazının vakti çıktıktan sonra
başlayıp sabah namazının vakti olan tan yerinin ağarmaya başlamasına
kadar devam eden zamandır.
Vitir Namazı'nın Vakti: Vitir namazının vakti de yatsının
vaktidir. Ancak vitir, yatsı namazı kılındıktan sonra kılınır.
Cuma Namazı'nın Vakti: Cuma'nın vakti öğle namazının vaktidir.
Beş vakit namazın her biri için belirli olan vakitlerin bir
süresi vardır. Namaz, bu sürenin başlangıcından itibaren bitimine kadar
istenilen zamanda kılınabilir. Bununla beraber her namazı vakti girince
geciktirmeden kılmak daha faziletlidir.
Namaz Kılmanın Mekruh Olduğu Vakitler:
Namaz kılmanın mekruh olduğu vakitler vardır. Bunlara "mekruh
vakitler" denir. Bazı vakitlerde hiç bir namaz kılınmaz. Bazı vakitlerde
de kaza namazı kılınır, fakat nafile namaz kılınmaz.
Hiçbir Namaz Kılınmayan Vakitler:
Bu vakitler üçtür:
1. Güneş doğarken, güneşin doğmaya başlamasından itibaren
yaklaşık 45 dakika geçinceye kadar olan süre içinde,
2. Güneş zevalde iken, yani güneş tam tepe noktasına gelip;
henüz batı tarafına geçmeden,
3. Güneş batarken, güneşin batma zamanından yaklaşık 45 dakika
öncesinden güneş batana kadar.
Bu üç vakitte farz, vacip, nafile hiçbir namaz kılınamayacağı
gibi geçmiş namazların kazası da kılınamaz. Sadece o günün ikindi
namazının farzı kılınmamış ise güneş batarken de kılınabilir.
Nafile Namaz Kılınması Mekruh Olan Vakitler:
1. Sabah namazının vakti girdikten sonra . Bu vakitte sadece
sabah namazının sünneti kılınır. Başka nafile namaz kılmak mekruhtur.
2. Sabah namazı kılındıktan sonra . Vakit olsa bile güneş
doğup, kerahet vakti çıkıncaya kadir nafile namaz kılmak yine
mekruhtur.
3. İkindinin farzı kılındıktan sonra ,
4. Akşam namazının farzından önce.
5. Bayram namazlarından önce, (evde ve camide)
6. Bayram namazlarından sonra , (camide)
7. Vaktin daralması sebebiyle farz için pek az bir zaman
kalınca.
8. Farza başlamak üzere ikamet getirilirken (sabah namazının
sünneti hariç).
9. Cuma günü hatibin hutbe okumak üzere minbere çıkışından
itibaren cumanın farzı kılınıncaya kadar. Bu esnada herhangi bir nafile
namaz kılmak mekruh olduğu gibi cumanın ilk sünnetim kılmak da
mekruhtur. Ancak hatip minbere çıkmadan Önce cumanın sünnetine başlanmış
ise namaz uzatılmadan tamamlanır.
10. Tuvalet için sıkıştığı vakitte.
11. Arzu ettiği bir yemek hazır olduğu zaman.
12. Hac zamanı Arafat'ta öğle ile ikindi namazları birlikte
kılınırken iki farz arasındaki sünnetler, Müzdelife'de akşam ile yatsı
namazları birlikte kılınırken yine iki farz arasındaki sünnetler
kılınmaz. |